Fot. Obóz szkoleniowy płetwonurków NKBP
w Olsztynie /1962/ nad Jeziorem Narie

Po wielu rozmowach i dyskusjach udało się namówić naszego kolegę, honorowego członka SSP, Jana Więcławskiego do podzielenia się swoją ogromną wiedzą na temat historii tego pięknego sportu jakim jest Łowiectwo Podwodne. Jan sam w sobie jest niesamowitą skarbnicą wiedzy a do tego gromadzi od lat materiały, które miejmy nadzieję przerodzą się w niedługim czasie w książkę. Dzisiaj polecamy Wam poniższy artykuł, który jest "jaskółką" całej serii artykułów o HISTORII ŁOWIECTWA PODWODNEGO W POLSCE. Planujemy wydzielić na naszym portalu miejsce gdzie na stałe zagoszczą tak ważne informacje nie tylko dla każdego nowego adepta tej dyscypliny. Zapraszamy do lektury.



        Łowiectwo podwodne w Polsce ma swoją długą tradycję – już w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku wielu ludzi w naszym kraju próbowało łowić ryby pod wodą, używając różnego rodzaju narzędzi połowowych. Jednakże nie da się dzisiaj precyzyjnie określić okresu, który by dokładnie wskazywał na początek łowiectwa podwodnego w naszym kraju. Sprawa okazała się nie taka prosta, biorąc pod uwagę fakt, że łowiectwo podwodne w Polsce było zakazane, stąd brak jakiejkolwiek dokumentacji umożliwiającej, chociaż w przybliżeniu, określić początki łowiectwa podwodnego. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że łowca podwodny nurkując z zatrzymanym oddechem, nie używając pod wodą aparatów do oddychania, musiał posiadać odpowiedni sprzęt do ochrony termicznej ciała, jak i sprzęt niezbędny do samego polowania. W latach pięćdziesiątych, aż do lat osiemdziesiątych, polscy łowcy podwodni natrafiali na bariery, które ograniczały znacząco rozwój polowania pod wodą. Łowcy podwodni, jak zresztą całe społeczeństwo, nie mogli posiadać dewiz niezbędnych do zakupu zachodniego sprzętu, nie bez znaczenia były również niekorzystne relacje kursowe. Poważną barierą były także trudności w uzyskaniu zezwolenia na turystyczne wyjazdy za granicę /paszport/ jak i zakaz posiadania kusz do łowiectwa podwodnego, które były traktowane na równi z bronią palną, tym samym wymagały specjalnych pozwoleń. W tym czasie łowcy podwodni radzili sobie sami, konstruując i produkując sprzęt ABC jak i różnego rodzaju kusze do podwodnych łowów.

        Dopiero zniesienie tych utrudnień spowodowało popularyzację łowiectwa podwodnego w naszym kraju. Jednakże od samego początku rysował się podział w samym środowisku płetwonurków, jak i niekorzystne relacje z środowiskiem wędkarzy. Płetwonurkowie techniczni czy też wrakowi nie utożsamiają się z łowcami podwodnymi, podobnie wędkarze, wśród których większość to zagorzali przeciwnicy łowienia ryb pod wodą przy pomocy kuszy. W takich to uwarunkowaniach politycznych i społecznych łowiectwo podwodne nie mogło być uprawiane w sposób legalny.

        Natomiast w sposób zupełnie otwarty rozwijało się w Polsce nurkowanie swobodne, które w latach późniejszych doprowadziło do legalizacji łowiectwa podwodnego. W latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku pierwsze próby nurkowania w sprzęcie ABC prowadził pracownik Stacji Morskiej w Sopocie Witold Zubrzycki. Zaczęto nurkować w płytkich wodach Zatoki Puckiej i Gdańskiej, w jaskiniach tatrzańskich oraz w Morskim Oku.

        Wreszcie, w roku 1955, powstaje pierwsza sportowa sekcja nurkowania przy Klubie Morskim Ligi Przyjaciół Żołnierza w Warszawie - powstają też pierwsze kluby nurkowe – Warszawski Klub Płetwonurków i Poznański Klub Płetwonurków „Akwanauta” /1956/. Płetwonurkowanie w Polsce stało się dyscypliną sportową, która zaczęła prężnie się rozwijać – zaczęto również oficjalnie mówić o łowiectwie podwodnym.

        Pierwszą organizacją, która zainteresowała się łowiectwem podwodnym był Zarząd Główny PTTK, organizacja ,która powstała w roku 1950 po połączeniu się Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, przy którym to w roku 1956, powołana została Komisja Turystyki Podwodnej. Komisja ta powstała na wniosek działaczy Warszawskiego Klubu Płetwonurków oraz Poznańskiego Klubu Płetwonurków „Akwanauta”. Celem Komisji było koordynowanie działań klubów, ale przede wszystkim szkolenie adeptów sztuki nurkowania oraz prowadzenie kursów na stopnie instruktorów. W styczniu 1959 roku Komisja Turystyki Podwodnej PTTK zostaje członkiem – założycielem Światowej Federacji Działalności Podwodnej CMAS – na założycielskim kongresie CMAS w Monaco obecny był członek KTP Józef Wierzbicki - od tej pory KTP jest członkiem Komitetu Technicznego i Komitetu Sportowego CMAS. W roku 1996 KTP rezygnuje z członkostwa w Komitecie Sportowym, na rzecz  członkostwa w Komitecie Naukowym.

Reprezentacja Polski na Kubie
fot. Reprezentacja Polski na Kubie,
od prawej Zbigniew Zajączkowski,
Andrzej Zinserling, Jerzy Macke
i Wiesław Roguski


        Komisja Turystyki Podwodnej szybko się rozwija, powstają nowe sekcje: szkolenia, techniczna, krajoznawcza, dołączają nowe kluby, powstają komisje wojewódzkie. W roku 1966 przewodniczącym KTP zostaje Jerzy Macke i od razu organizuje wyprawę na Mistrzostwa Świata w łowiectwie podwodnym, które odbyły się w roku 1967 w miejscowości Cayo Avalon na Kubie.

A już kilka miesięcy później Reprezentacja Polski bazująca na płetwonurkach z NKBP z Olsztyna w dniach 30.XII. 1967 do 1.I. 1968 brała udział w III Pucharze Narodów w Łowiectwie Podwodnym w Mali Losinij w Jugosławii (obecnie Chorwacja). Personalnie byli to na pewno Edward Ceronik i Andrzej  Świerzowski.

        W roku 1972 Komisja zmienia nazwę na Komisję Działalności Podwodnej, która to obowiązuje do dzisiaj. Komisja zajmuje się różnorodnymi działaniami związanymi z nurkowaniem swobodnym jak koordynacja podwodnej działalności turystycznej i szkoleniowej w klubach zarejestrowanych w KDP PTTK, nadawanie uprawnień i międzynarodowych certyfikatów, nadzór nad przestrzeganiem bezpieczeństwa, opracowywanie programów szkoleniowych, reprezentowanie kraju w światowych organizacjach płetwonurkowych, organizowaniem imprez sportowych oraz wieloma innymi inicjatywami.

Odpowiedź KGP
fot. Odpowiedź KGP na pytanie 
Przewodniczącego Komisji Działalności
Podwodnej ZG PTTK

        Poważnym utrudnieniem w działaniach dotyczących łowiectwa podwodnego był brak umocowań prawnych regulujących tę kwestię w Polsce. Ten stan rzeczy próbowali zmienić członkowie Komisji Działalności Podwodnej na czele z przewodniczącym Jerzym Macke, wraz z przewodniczącym Podkomisji Szkolenia - Wiesławem Roguskim, Komisji Technicznej - Wiesławem Wachowskim i Komisji Łowiectwa Podwodnego – Michałem Wożniewskim. Starania te zakończyły się sukcesem i w roku 1985 weszła w życie ustawa o rybactwie śródlądowym dopuszczająca połów ryb za pomocą kuszy na równi z uprawianiem wędkarstwa. Późniejsze nowelizacje /Rozp.Min.Roln. i Rozwoju Wsi z 12 lutego 2001 opublikowana w Dzienniku Ustaw nr 138 i poprawiona  09 lipca 2004r w Dzienniku Ustaw nr 164/ uregulowały przepisy umożliwiające legalne łowiectwo podwodne w Polsce. Przepisy prawne wskazały również jakich narzędzi połowowych może używać łowca podwodny oraz jakimi dokumentami powinni posługiwać się płetwonurkowie uprawiający łowiectwo podwodne. Jednym z ważniejszych momentów w historii legalnego łowiectwa podwodnego była odpowiedź Komendy Głównej Policji na pytanie Przewodniczącego Komisji Działalności Podwodnej ZG PTTK dotyczącego konieczności posiadania pozwolenia na kuszę (jako broni), otwierając wszystkim łowcom drzwi do posiadania kuszy. W Europie takie regulacje funkcjonują od wielu lat - w takich państwach jak Włochy, Francja, Hiszpania czy Portugalia łowiectwo podwodne jest sportem narodowym. Organizowane są tam oficjalne zawody - mistrzostwa krajowe, mistrzostwa międzynarodowe czy też mistrzostwa Europy i Świata.

        W dniu 4 grudnia 1993 roku wielu działaczy i sportowców oraz zwolenników wyczynowego nurkowania swobodnego działających w KDP PTTK oraz w Lidze Obrony Kraju, a także w wielu klubach, powołało w Gdyni Polski Związek Płetwonurkowania Sportowego, którego zadaniem jest organizacja sportów wyczynowych, głównie pływania szybkiego w płetwach, orientacji podwodnej i łowiectwa podwodnego. Pierwszym Prezesem Związku zostaje kontradmirał Jędrzej Czajkowski, który pozostaje na stanowisku do roku 1998. Podczas jego działalności, w roku 1996 Polski Związek Płetwonurkowania Sportowego zostaje członkiem Komisji Sportowej CMAS. Od roku 1998 do 2009 Związkiem kieruje Leszek Siudut – w tym czasie CMAS powierza Związkowi organizację zawodów sportowych na najwyższym szczeblu – Mistrzostwa Europy Juniorów /2002/ i Mistrzostwa Świata Juniorów /2005/ w pływaniu w płetwach oraz finał Pucharu Świata w pływaniu w płetwach w roku 2006.

        W styczniu 2001 roku na Walnym Nadzwyczajnym Zjeździe Delegatów ,działając w oparciu o Ustawę „O Sporcie” oraz Ustawę „Prawo o Stowarzyszeniach”  Związek zmienia statut i nazwę na Polski Związek Płetwonurkowania.

        Od roku 2009 do roku 2014  Związkiem kieruje Robert Nowicz a od 2015 do dzisiaj Prezesem Związku pozostaje Aleksander Polak.W tym czasie Związek osiąga znaczące wyniki sportowe na poziomie europejskim i światowym – wśród członków-sportowców PZPn jest wielu mistrzów i rekordzistów świata i Europy. Ale niestety ,na arenach ,chociażby europejskich , nie ma polskich łowców podwodnych. Dzieje się tak dlatego,że do tej pory nie było organizacji,która w ścisłej współpracy z Polskim Związkiem Płetwonurkowania , skutecznie podjęłaby  działania mające na celu wyłonienie kadry oraz reprezentacji kraju w łowiectwie podwodnym.

        W naszym kraju, od wczesnych lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, mimo, że nie było regulacji prawnych dotyczących łowiectwa podwodnego, wielu łowców podwodnych wyrażało przemożną chęć rywalizacji sportowej. Dopiero działacze Okręgowej Komisji Turystyki Podwodnej w Olsztynie, jako pierwsi, pomimo tego, że dyscyplina taka oficjalnie nie istniała, zainteresowali się sprawą i zaczęli myśleć o zorganizowaniu zawodów sportowych w łowiectwie podwodnym.

        Pomysłem zainteresowano Zarząd Główny PTTK oraz Wojewódzką Komisję Związków Zawodowych w Olsztynie i w ten sposób, w roku 1967 zorganizowano I Ogólnopolskie Zawody w Łowiectwie Podwodnym.

        Od tej pory łowcy podwodni rozpoczęli udokumentowaną rywalizację sportową a Ogólnopolskie Zawody w Łowiectwie Podwodnym, po trzech latach, stały się Mistrzostwami Polski.

        Organizatorem Mistrzostw Polski w początkowej fazie, tj. w latach 1971 - 1972, był Morski Klub Płetwonurków Oddziału PTTK przy Marynarce Wojennej w Gdyni. W roku 1973 Koło PTTK Delfin, również przy Marynarce Wojennej w Gdyni a od roku 1974 do końca lat 70-tych Mistrzostwa Polski w łowiectwie podwodnym organizował Wojskowy Klub Sportowy ’FLOTA’ w Gdyni. Następnie, po kilku latach zawirowań politycznych, organizację Mistrzostw Polski, na zlecenie Komisji Działalności Podwodnej PTTK, przejął Klub Płetwonurków MARES przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Koszalinie - zawody te klub Mares organizuje do dzisiaj.

Niezależnie od przeprowadzanych zawodów, łowiectwo podwodne w Polsce, w kwietniu 2009 roku, wzbogaciło się o nową organizację skupiającą łowców podwodnych, a mianowicie Stowarzyszenie SPEARFISHING POLAND z siedzibą we Wrocławiu. Jego celem jest działalność na rzecz ochrony środowiska naturalnego, w szczególności wodnego, rozpowszechnianie wiedzy o połowie i ochronie ryb a przede wszystkim promocja łowiectwa podwodnego w Polsce. Stowarzyszenie włączyło się również w działalność sportową - zorganizowało ogólnopolskie zawody o Puchar Prezesa, następnie łączy Puchar Prezesa z Mistrzostwami Polski. Zawodnik, który zdobędzie najwięcej punktów w obu imprezach zostaje Łowcą Roku otrzymując Superpuchar. Kalendarz imprez sportowych SSPoland wzbogaciło również o atrakcyjne zawody Drużynowe Mistrzostwa Polski. W związku z wprowadzeniem wiosennych i jesiennych Drużynowych Mistrzostw Polski do rywalizacji o Puchar Super Łowcy wlicza się punktację za wyniki w obu zawodach drużynowych jak i w Mistrzostwach Polski, w 2019 roku do punktacji włączono również wyniki zawodów Klubu 'Barakuda'. Jest to dobra inicjatywa, podnosząca rywalizację sportową na wyższy poziom, mobilizując jednocześnie środowisko łowców do wspólnego uczestnictwa w zawodach.

        W dalszym ciągu jednak nie było oficjalnej reprezentacji Polski na arenie międzynarodowej – wielu z polskich łowców startowało i startuje w różnych zawodach zagranicznych jednakże nieformalnie. Od pewnego czasu mówiło się w środowisku łowców o zmianie tej dziwnej sytuacji, ale uwarunkowania organizacyjne utrudniały inicjatywy mające na celu oficjalne reprezentowanie kraju w zawodach zagranicznych. Dopiero wsparcie Prezesa Klubu MARES z Koszalina oraz Prezesa Polskiego Związku Płetwonurkowania pomogło zmienić tę sytuację. W lutym 2016 roku zostaje powołana do życia sześcioosobowa Komisja Łowiectwa Podwodnego przy Polskim Związku Płetwonurkowania, której zadaniem, między innymi, było powoływanie zawodników do kadry narodowej oraz wyłanianie reprezentantów kraju. Był to duży krok do przodu umożliwiający oficjalne zaistnienie i pokazanie polskiego łowiectwa podwodnego na akwenach europejskich i światowych podczas wspólnych startów naszych łowców z mistrzami Europy i Świata.

        Nowo powołana Komisja Łowiectwa Podwodnego, po opracowaniu regulaminu i innych niezbędnych do pracy dokumentów, powołała 20 osobowa Kadrę Narodową, z której wyłoniono Reprezentację kraju do startów w zawodach zagranicznych. Wyłoniona Reprezentacja zanotowała dwa udane starty w Danii i Norwegii.

 
Jan Więcławski


Polecamy również artykuł z 2017 roku autorstwa Pawła Laskowskiego opublikowany w nurkowapolska.pl o podobnej tematyce.

 

 

Dodaj komentarz


Kod antyspamowy
Odśwież

CO NOWEGO...?

05.02.2023
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ustanowiło składkę członkowską za rok 2023 w wysokości 180 zł.


25.01.2023
Wybrano nowy Zarząd Stowarzyszenia w składzie: Paweł Węglarz, Jakub Krystkowiak, Wojciech Gorajek.
Gratulujemy i życzymy sukcesów!


KALENDARZ IMPREZ
GŁÓWNI PARTNERZY
PATRONATY MEDIALNE 2021
ZAPRZYJAŹNIONE STRONY